ویتامین ها
تعداد ویتامین های شناخته شده و ضروری برای بدن 13 نوع می باشد که بر حسب حلالیت ان ها در آب و یا در چربی به دو گروه تقسیم می شوند .
ویتامین های محلول در چربی :
ویتامین های محلول در چربی عبارتند از : A , D , E , K . این ویتامین ها ترکیبات آلی اند که از کربن ، هیدروژن و اکسیژن تشکیل شده اند . این ویتامین ها بدون نیتروژن هستند و در چربی ها یا حلال های چربی حل شدنی می باشند .
از خواص ویتامین های محلول در چربی می توان به موارد زیر اشاره نمود :
1 – در مقابل گرما از ویتامین های گروه B مقاومتر و در برابر پخت و پز کمتر آسیب پذیرند .
2 – عموما از طریق روده جذب می شوند .
3 – چون در آب محلول نیستند ، بر خلاف ویتامین های محلول در آب ، از طریق ادرار دفع نمی شوند و به این لحاظ به نحو چشمگیری در بدن ذخیره می شوند .
ویتامین های محلول در آب :
ویتامین های محلول در آب عبارتند از : ویتامین C و ویتامین های گروه B که شامل تیامین (B1) ، رایبوفلاوین (B2) ، نیاسین (B3) ، اسید پانتوتنیک (B5) ، پیرودوکسین(B6) ، بیوتین (B8) ، اسید فولیک (B9) ، سیانوکوبالامین (B12)
ویتامین های محلول در آب از طریق روده جذب می شوند و نسبت به ویتامین های محلول در چربی در فعالیت های بیوشیمیایی به عنوان کوآنزیم ، نقش بیشتری ایفا می کنند ، نقش اصلی آن ها بیشتر در ارتباط با آزاد سازی انرژی از مواد مغذی در واکنش های سلولی است . پس وجود این نوع ویتامین ها برای رشد و نمو طبیعی ، تولید مثل ، شیردهی ، فعالیت عضلانی زیاد و نیز برای حفظ تندرستی و بهبود بیماری ها ضرورت دارد .
نقش ویتامین ها در فعالیت های ورزشی
ارتباط و نقش ویتامین ها را در فعالیت های ورزشی نمی توان مستقل از نقش آن ها در بدن دانست . از آن جا که اکثر ویتامین ها به نوعی در واکنش های سوخت و سازی و تبدیل شدن مواد غذایی به یکدیگر نقش دارند ، می توان گفت که رابطه ویتامین ها با فعالیت های ورزشی از نقش کربوهیدرات ها ، چربیها و پروتئین ها در فعالیت های ورزشی جدا نیست .
ویتامین های B6 , PP, D , A ، اسید پنتوتنیک ، اسید فولیک و ویتامین C در تشکیل بافت ها ، عضلات و استخوان ها و رشد بدن موثرند . رشد و نمو و حجیم شدن عضلات در این زمینه ورزشکاران را در فعالیت های قدرتی ، انفجاری و سرعتی یاری خواهد داد . ویتامین های B12 , C , B6 , E و اسید فولیک در تولید و افزایضش گلبول قرمز ، هموگلوبین و خون موثرند . ورزشکاران در فعالیت های استقامتی که نیاز به اکسیژن کافی برای فعالیت دارند می توانند کارایی خود را افزایش دهند . ویتامین های B1 ، اسید پنتوتنیک و بیوتین از ضعف و خستگی و دردهای عضلانی و مفصلی جلوگیری می کنند . همچنین با جلوگیری از تراکم اسید پیروویک و وارد کردن آن به چرخه کربس در طی فعالیت های جسمانی ، خستگی زودرس را در ورزشکارن به تاخیر می اندازد . ویتامین های B12 , B6 , B1 و C در تجدید قوای جسمانی ورزشکارن موثرند . B1 در تعادل قند خون نیز شرکت دارد و به ذخیره سازی گلیکوژن در کبد و سنتز چربی ها از کربوهیدرات ها کمک می کند و با فعال کردن استیل کولین انتقال تحریکات عصبی را تسهیل می کند . B6 در موقع فعالیت سرعت تجزیه قندها و چربی ها را افزایش می دهد و ویتامین C در سوخت وساز کبوهیدرات ها و اسیدهای آمینه نقش دارد و موجب افزایش گلیکوژن کبد و عضلات می شود و ورزشکاران را در تامین انرژی یاری می دهد . ویتامین C تحمل بدن را در برابر خستگی افزایش می دهد . به علاوه ویتامین های B12 , B9 ,B3 , B2 در سوخت و ساز کربوهیدرات ها یا پروتئین ها دخالت دارند و به افزایش دخایر انرژی ، تولید انرژی و سنتز بافتهای جدید کمک می کنند .