نقش فعالیت های بدنی در زندگی روزمره
ورزش و اثرات آن
ورزش و فعالیت های بدنی به دلایل مختلف از جمله تقویت عضلات و سیستم قلبی عروقی، بهبود مهارت های ورزشی، حفظ یا کاهش وزن و همچنین با هدف تفریح انجام می شود.
تمرین بدنی منظم، سیستم ایمنی بدن را تقویت میکند و به جلوگیری از بیماری های زیادی مانند بیماری های قلبی و عروقی، دیابت نوع ۲ و چاقی مفرط کمک می کند. ورزش همچنین سلامت روانی را بهبود می بخشد، به جلوگیری از افسردگی کمک می کند و باعث حفظ و بهبود اعتماد به نفس میشود. ورزش حتی باعث خوش اندامی و افزایش جاذبه جنسی فرد میشود که خود در بهبودِ بیشتر اعتماد به نفس موثر است. چاقی در کودکی، یک نگرانی در حال رشد جهانی است حال آن که ورزش به کاهش برخی از اثرات چاقی دوران کودکی و بزرگسالای مرتبط است. با توجه به طیف گسترده مزایای ثابت شده ورزش، پزشکان اغلب آن را داروی "معجزه" و یا "اعجاب آمیز" مینامند.
ورزش در حفظ آمادگی جسمانی موثر بوده و به حفظ وزن مناسب، تراکم استخوان سالم، قدرت عضلانی و تحرک مفاصل، ارتقای فیزیولوژیکی تندرستی، کاهش ریسک جراحی و تقویت سیستم ایمنی بدن کمک میکند.
نرمش و تمرینات بدنی ، جز بسیار باارزشی از ورزش است که باعث پیشگیری از بیماری و ناتوانی جسمی میشود. الگوی زندگی اگر شامل تمرینات بدنی باشد، فواید طبی چشمگیری به همراه خواهد داشت. یک برنامه مناسب ورزشی سلامت انسان را تضمین میکند و خطر بسیاری از بیماریهای متداول را کاهش میدهد. بنابراین ورزش مرتب میتواند طول عمر را افزایش دهد.
اثرات مفید ورزش بر بدن انسان
در برنامه ورزشی مربوط به پیشگیری از استئوپروز نیز باید نیازها و محدودیتهای فرد را در نظر گرفت، در بین ورزشها آنهایی که بیشتر به تمرینات بدنی تحمل وزن وابستهاند غالبا در افزایش حجم استخوان موثر هستند. بنابراین متخصصان ورزشی باید ورزشهای تحمل وزن مانند پیاده روی ، گلف و تنیس را برای افراد مستعد استئوپروز توصیه کنند.
در بیماران مبتلا به بیماری قند نوع دوم، نیاز به انسولین برای سوخت و ساز گلوکز ، بر اثر ورزش کاهش مییابد زیرا در حین ورزش و بعد از آن حساسیت بافت اسکلتی و بافت چربی نیز به انسولین افزایش مییابد و تولید گلوکز کبدی در بدن نیز کمتر میشود. هر گاه بیمار تمرینات بدنی منظم را در برنامه عادی زندگی خود قرار دهد، باید انتظار داشت که نیاز او به انسولین کاهش مییابد. ورزش دائمی میتواند از اثرات زیانبار دیابت در زندگی بیمار بکاهد و دستگاه قلبی - عروقی را متناسب سازد.
برای فردی که در خانوادهاش بیماری قلبی-عروقی زودرس سابقه دارد، یک رژیم ورزشی مرتب میتواند احتمال وقوع سکته و سایر حوادث قلبی-عروقی را کاهش دهد. ورزش مرتب باعث بهبود نسبت چربی در سرم خون میشود، میتواند فشار خون را کاهش دهد و اثر ضد فشار خون و ورزش ، مستقل از اثر آن روی کاهش وزن یا تغییرات ناشی از آن در کارآیی اندامها است.
ورزش برای مبتلایان به سرطان نیز توصیه می گردد، چرا که ورزش میتواند از عوارض وخیم بیحرکتی بیمار بکاهد و احتمالا دستگاه ایمنی بدن را تقویت کند. نوع ورزش باید متناسب با شرایط فرد بیمار تجویز شود (طبق نظر متخصص مربوطه)
هر چه سن آدمی بیشتر میشود، اثرات فیزیولوژیک افت عملکرد بدن زیادتر میشود. افزایش سن باعث تحلیل رفتن قدرت عضلات و کاهش تعداد فیبرهای عضلانی میشود. ورزش مادامالعمر میتواند سرعت تحلیل رفتن عضلات را کم کند و عضلات را تقویت کند. ورزش و تمرینات بدنی در افراد مسنتر باعث بهبود کارکرد اعضای بدن میشود. تمرینات ورزشی مرتب ، سرعت تنزل قدرت بدنی در گذر عمر را کمتر میکند. به نظر میرسد این نتایج مثبت بخاطر تاثیر تقویتی ورزش روی سلسله اعصاب باشد و نه بازسازی عضلات.
بر طبق گزارش پنجمین گردهمایی ملی "کشف و ارزیابی و درمان فشار خون" آمریکا که در سال 2001 چاپ شد، ورزش متوسط درمان غیر دارویی فشار خون است.
با انجام ورزشهای مناسب میتوان از ابتلا به بسیاری از بیماریها پیشگیری کرد. با رشد روز افزون علوم ورزشی و ایجاد دیدگاههای مناسب در زمینه برنامه ریزی و طراحی تمرینات ورزشی جهت افراد مختلف خصوصا بیماران ، در بسیاری از کشورها کلوپهای ویژه ورزشی برای بیماران مختلف ایجاد شده که عامل مهم کاهش معلولیت ناشی از عوارض بیماری و ایجاد روحیه نشاط و سرزندگی در این افراد میگردد.
روشهای پیشگیری و درمان در علم پزشکی از دیر باز تاکنون رو به توسعه و رشد بوده و محدود به درمانهای دارویی نمیباشند. توجه به ورزش و فعالیت بدنی به عنوان راهکار اصلی پیشگیری و نیز درمان بسیاری از بیماریها محسوب شده و عامل ایجاد سلامت عمومی و کاهش سطح ناتوانی در جمعیت بیمار میگردد. بسیاری از این بیماریها ، همچون دیابتنوع دوم و بیماریهای قلب و عروق ، قابل پیشگیری هستند و در جامعه صنعتی امروز ، توجه به ورزش را به عنوان موثرترین عامل پیشگیری در نظر میگیرند
زانو (The Knee)
زانو از سه استخوان تشکیل می گردد:
*استخوان ران (فمور)
*استخوان درشت نی (تیبیا)
*کشکک (پاتلا)
تصویر زیر:
سه استخوان فوق در ناحیه زانو، مفاصل زیر را تشکیل می دهند:
*مفصل درشت نئی-رانی (مفصل تیبیوفمورال) یا مفصل زانو که شامل:
**مفصل تیبیوفمورال داخلی
**مفصل تیبیوفمورال خارجی
*مفصل کشککی-رانی (مفصل پاتلوفمورال)
مجموعه زانو (کمپلکس زانو) از نمای طرفی در تصویر زیر:
مطالب مرتبط
رباط صلیبی قدامی(Anterior cruciate ligament)
رباط صلیبی خلفی (Posterior cruciate ligament)
رباط های طرفی داخلی و خارجی (MCL & LCL)
عضلات مفصل زانو (Knee joint muscles)
آسیب منیسک خارجی(Lateral meniscus injury)
آسیب منیسک داخلی(Medial meniscus injury)
رباط ها (لیگامان ها)ی زانو
رباط ها یا لیگامان ها نوارهای محکمی هستند که یک استخوان را به استخوان دیگر متصل می کنند و باعث ثبات و پایداری مفصل می گردند. بنابراین لیگامان ها از دررفتگی مفصل جلوگیری می کنند. بسیاری از رباط ها در نواحی مفاصل متحرک (مفاصل سینوویال) با کپسول مفصلی یکی شده و باعث تقویت کپسول مفصلی می گردند. در زانو برخی از رباط ها باعث اتصال منیسک ها به استخوان ها ی زانو می گردند (مانند رباط های کروناری، منیسکوفمورال و منیسکوفیبولار).
*رباط صلیبی جلویی (Anterior cruciate ligament) یا رباط متقاطع جلویی (قدامی) یا ACL
*رباط صلیبی پشتی (Posterior cruciate ligament) یا رباط متقاطع پشتی (خلفی) یا
PCL
*رباط طرفی داخلی (Medial collateral ligament) یا رباط جانبی داخلی یا
MCL یا رباط طرفی درشت نئی
*رباط طرفی خارجی (Lateral collateral ligament) یا رباط جانبی خارجی یا
LCL یا رباط طرفی نازک نئی
رباط های اصلی زانو در تصویر زیر:
*رباط رکبی مایل یا رباط پوپلیتئال مایل (Oblique popliteal ligament) که از تاندون عضله سمی ممبرانوسوس مبدا می گیرد که فیبرهای آن به صورت مایل صعود کرده و به کوندیل خارجی ران و خط بین کوندیلی متصل می گردد.
*رباط رکبی قوسی یا رباط پوپلیتئال قوسی (Arcuate popliteal ligament). به شکل Y است که از سر فیبولا (استخوان نازک نی) مبدا می گیرد و به ناحیه بین کوندیلی تیبیا (استخوان درشت نی) و اپی کوندیل خارجی فمور (استخوان ران) متصل می گردد که این قسمت اخیر درارتباط با سر خارجی عضله گاستروکنمیوس (عضله دوقلو) است.
لیگامان های پوپلیتئال مایل و قوسی در تصویر زیر:
*رباط زانویی عرضی (Transverse genual ligament) یا رباط عرضی (Transverse ligament)که شاخ های جلویی دو منیسک (منیسک داخلی و خارجی) را به هم وصل می کند. این لیگامان در ۴۰ درصد از افراد وجود ندارد.
*رباط منیسکی-رانی جلویی (رباط منیسکوفمورال قدامی) (
Anterior meniscofemoral ligament or Ligament of Humphrey
) که شاخ پشتی منیسک خارجی را به کوندیل داخلی ران متصل می کند. این رباط در جلوی رباط صلیبی پشتی (PCL) قرار دارد.
*رباط منیسکی-رانی پشتی (رباط منیسکوفمورال خلفی) (
Posterior meniscofemoral ligament or Ligament of Wrisberg
) که شاخ پشتی منیسک خارجی را به کوندیل داخلی ران متصل می کند.این رباط در پشت رباط صلیبی پشتی قرار می گیرد.
تصویر زیر:
در بیشتر افراد فقط یکی از رباط های منیسکی-رانی وجود دارد و گاهی هر دو رباط ممکن است در یک شخص مشاهده گردد.
*رباط منیسکی-نازک نئی (Meniscofibular ligament) (رباط منیسکوفیبولار) که در ۸۰ درصد از مفاصل زانو وجود دارد، منیسک خارجی را به سر فیبولا متصل می کند.
*رباط های تاجی یا رباط های کروناری (Coronary ligaments) یا رباط های منیسکی-درشت نئی (رباط های منیسکو تیبیال) (Meniscotibial ligaments) که شامل دو رباط است:
**رباط کروناری داخلی (Medial coronary ligament) که منیسک داخلی را به کوندیل داخلی تیبیا وصل می کند.
*رباط کروناری خارجی (Lateral coronary ligament) که منیسک خارجی را به کوندیل خارجی تیبیا متصل می کند
انعطاف وچگونگی توسعه آن
انعطاف به معنای توانایی حرکت مفاصل دریک دامنه وسیع حرکتی است .
محدوده ی طبیعی حرکتی هرمفصل دربدن به چگونگی قرار گرفتن و ترها و رباطها و بافتهای متصل به مفصل وعضلات وابسته است.
کمبودانعطاف یکی از دلایل ضعف فنی واجرای ناموفق مهارتهاست.
کاهش انعطاف مانع از رسیدن به حداکثرسرعت واستقامت مفید دویدن می شود.
توسعه انعطاف
- توسعه انعطاف مانند توسعه دیگراجزای توانایی های زیست،کند است. برای افزایش وسعت دامنه حرکتی یک مفصل،کشش عضلات باید بیش از حد باشد.
- برای بهبود توانایی انعطاف مفاصل و کشش عضلات ازتمرین ژیمناستیک،کشتی وتسهیل کننده حرکـات استفاده می شود.
- از این تمرین ها به همراه تمرین های پویا و قدرتی برای بهبود کار عضلات و دامنه ی حرکتی مفاصل در همه ی فصول تمرین ورزشکاراناستفاده می شود .
روشP.N.F
به کارگیری گیرنده های عمقی برای سهولت اعمال عصبی-عضلانی،به عنوان یکی از روشهای مطلوب برای بهبود توانایی کشش وانعطاف پذیری عضلات
آزمون های مورد استفاده برای سنجش عوامل عمومی
1.آزمون های ساختاری(آنتروپومتریک)
2.آزمون های عمومی آمادگی جسمانی
3. آزمونهای فیزیولوژی ماننداندازه گیری توانایی قلبی و...؛
4.آزمون های روانی مانند بررسی ویژگی های شخصیتی،اعتماد به نفس و...؛
5.آزمون های مهارتی.
طرح برنامه تمرینی
یکی از مهمترین مسئولیت های مربی، طرح برنامه تمرین ورزشکار است . که باید یک فرایند بلند مدت باشد زیرا ورزشکاران ماهر نیز شاید تا 24 سا لگی یا بیشتر به تواناییهای کامل اجرایی خود نرسند .
ساختار کلی یک برنامه زمان بندی شده تمرین
1.دوره آماده سازی 2. دوره مسابقات 3. دوره انتقال
دوره آماده سازی
نخستین و دراز مدت ترِین دوره هر برنامه تمرینی، دوره آماده سازی است، در این دوره ورزشکار به تدریج ازتمرین های عمومی، به تمرین های اختصاصی خواهد رسید.
دوره مسابقه
دردوره مسابقه از حجم تمرین ها به تدریج کاسته شده ،به شدت آنها افزوده می شود ، در این دوره بلند کردن وزنه های سنگین تر ممنوع نیست ، به این شرط که دفعات آن کم باشد .
دوره انتقال
دردوره انتقال که میتوان آنرا دوره استراحت فعا ل به شمار آورد.هد ف اصلی دوره انتقال ،این است که در برابر فشار تمرینی دوره های آما د گی و مسابقه ،فرصت استراحت جسمانی و روانی ورزشکا ر را فراهم کند.
هر جلسه تمرین شا مل مراحل زیر است
بررسی
یک مربی باید عادت کند که در طول جلسه تمرین ،نتایج فعا لیتها راجمع کرده ،معلوم کند که چه فعالیتهایی به خوبی انجام نرسیده یا چه کارهایی را در جلسه بعد به انجام برسا ند .
"عضلات سروصورت "
"عضلات گردن"
"عضلات تنه"
الف)عضلات خلفی تنه
ب)عضلات قدامی تنه
"عضلات مفصل شانه"
الف)عضلات خلفی
ب)عضلات قدامی
"عضلات اندام فوقانی"
شامل بازو ، ساعد و عضلات دست می باشد
"عضلات بازو"
الف)عضلاتی که باعث خم شدن ساعد روی بازو می شود
ب)عضلاتی که باعث باز شدن مفصل آرنج می شود
"عضلات ساعد"
الف) طبقه سطحی
ب) طبقه عمقی
الف) زنداعلائی
ب) زند اسفلی
"عضلات دست "
الف) عضلات برجستگی تنار
ب) عضلات برجستگی هیپوتنار
ج) عضلات فرورفتگی دست
"عضلات اندام تحتانی"
شامل لگن خاصره ، ران ، ساق پا و پا می باشد.
"عضلات لگن خاصره "
الف) قدامی
ب) خلفی
"عضلات ران "
الف) قدامی ران
ب) خلفی ران = همسترینگ
ج) داخلی ران
"عضلات ساق پا "
الف) خلفی
ب) قدامی
• ساقی قدامی
ج) جانبی
"عضلات پا "
الف) عضلات پشتی پا
ب) عضلات کف پا